Standartlar ve Yönergeler

Ellefeld'deki tekstil test laboratuvarımız güvenlik tekstillerimizin gerekli güvenlik standartlarını karşıladığından (ve çoğu durumda yüksek seviyede geçtiğinden) emin olur. "Güvenli derken neden bahsediyoruz?" (İngilizce) isimli blog serimizde bunun nasıl gerçekleştirildiğini ayrıntılı şekilde açıklıyoruz: 

1. Bölüm
2. Bölüm

Avrupa DIN EN 343 standardı, koruyucu iş kıyafetinin bir parçası olarak yağmura karşı koruma gerekliliklerini düzenler.

Bu kıyafet, –5°C veya üstü sıcaklıklarda yağış, yağmur, sis ve dumana karşı koruyucudur. Bu koruyucu kıyafet için iki performans parametresi belirtilmiştir:

x = su nüfuz direnci (suya dayanıklılık)
1 ile 3. sınıf arasında sınıflandırma mümkündür. 3. sınıf en yüksek su nüfuz direncine sahiptir ve en yüksek gereklilikleri karşılar.

Su nüfuz direnci (WP) pascal (Pa) olarak ölçülür ve malzeme tarafından tutulan hidrostatik basınçtır. "Su sütunu" terimi sıkça kullanılır ve milimetre değerinde verilir. Hem malzeme hem de dikişler test edilir.

x = Su buharına direnç (nefes alabilirlik)
1 ile 3. sınıf arasında sınıflandırma mümkündür. 3. sınıf en düşük su buharına dirence sahiptir ve en yüksek gereklilikleri karşılar.

Su buharına direnç (Ret) m²*Pa/W olarak ölçülür ve direnç ne kadar düşükse kumaşın nefes alabilirliği o kadar iyidir. Kumaşın Ret değeri 1. sınıfsa bu sayının arkasından "sınırlı giyme süresi" uyarısını taşımalıdır.

EN ISO 20471 Standardı görünürlüğü yüksek kıyafetler için minimum gereklilikleri belirler. Görünürlüğü yüksek kıyafetler kullanıcının varlığını görsel olarak belirtir. Kullanıcıyı gündüz tüm ışık koşullarında ve gece far ışığında tehlikeli durumlarda görünür hale getirir.Görünürlük, kıyafet ile görüleceği arka plan arasında keskin bir zıtlık oluşturarak gerçekleştirilir. Bu nedenle koruyucu kıyafetler maksimum koruma sağlamak üzere baskın arka plana göre seçilmelidir. Görünürlüğü yüksek kıyafetler genellikle basit floresan malzemeden ve geriye yansıtıcı malzemeden oluşur. Metre karede arka plandaki minimum alan ve yansıtıcı malzeme görünürlüğü yüksek kıyafetlerin sınıfını belirler. Sınıf, çizimin yanında "x&quot olarak gösterilen bir numaradır. Görünürlüğü yüksek kıyafetler EN ISO 20471'e uygun olarak üç risk seviyesinde sınıflandırılır:

• düşük risk = görünürlük
• orta risk = artırılmış görünürlük
• yüksek risk = yüksek görünürlük

DIN EN 510 hareketli parçalara dolanma riski olan yerlerde kullanılan koruyucu kıyafetlerin özelliklerini tanımlar.

Uygun şekilde sertifikalandırılmış koruyucu kıyafetler, kullanıcı tehlikeli şekilde hareket eden makinelerin ya da ekipmanların yakınında veya üzerinde çalışıyorken hareketli parçalara dolanma ya da kumaşların hareketli parçalara takılması riskini en aza indirir.

Bu nedenle kıyafetler belirli özelliklere sahip olmalıdır:

• ceketlerde dışarıdan ulaşılabilecek cep olmaması
• dikişli katman olmaması
• fermuarların üstünün kapalı olması
• kullanıcının üzerine oturması

Aşağıdaki bölümler DIN EN 1149 "Elektrostatik özellikleri&quot ana başlığının altında toplanmıştır: Bölüm 1: Yüzey direncini ölçmek için test yöntemi
Bölüm 2: Dikey direnci ölçmek için test yöntemi
Bölüm 3: Yük zayıflamasını ölçmek için test yöntemi
Bölüm 4: Kıyafet testi (standart üzerinde çalışılıyor)
Bölüm 5: Malzeme ve yapı için performans gereklilikleri. Bunlar antistatik özelliklere sahip koruyucu kıyafetlerdir. Bu kıyafet personelin elektrostatik yüklenmesini ve yanıcı statik kıvılcımlarının ortaya çıkmasını azaltır. Patlayıcı ortam oluşabileceği yerlerde kullanımı zorunludur. Standart, yanıcı kıvılcımları önlemek amacıyla kıyafetler için gereken elektrostatik gerekliliklerini belirtir.

Kaynak ve yardımcı süreçlerde kullanılacak koruyucu kıyafetler EN ISO 11611'e uygun olarak kullanıcıyı ufak miktardaki erimiş metal sıçramalarından, alevlerle kısa temastan ve elektrik arkı sebebiyle oluşan radyan ısıdan korur. Kıyafetler, aynı türde ve benzer tehlikelerin ortaya çıktığı kaynak ve yardımcı süreçler sırasında kişilerin giymesi için uygundur. Koruyucu etki, yanma geciktirici kumaş ile EN ISO 11611'de belirtilen işleme özelliklerinin kullanılmasıyla elde edilir. Kaynak için koruyucu kıyafet sınıflandırılmasında kullanılan kriterlerden biri sınırlı alev yayılımıdır. Bu kriterin testi, kumaşın küçük dikey bir aleve maruz kaldıktan sonra nasıl yandığını analiz ederek gerçekleştirilir.

Test aşağıdakileri belirten EN ISO 15025'e (eskiden DIN EN 532) dayanır:

• numune üst veya yan kenarlara doğru yanmaya devam etmemelidir
• numune 5x5 mm²'den büyük delik oluşumu göstermemelidir
• numune yanan veya eriyen döküntü oluşturmamalıdır
• ortalama yanmaya devam etme süresi 2 saniyeyi geçmemelidir
• ortalama korlaşmaya devam etme süresi 2 saniyeyi geçmemelidir

Koruyucu kıyafetler iki sınıfa ayrılır

1. sınıf (düşük): Daha düşük miktarda kaynak sıçramaları ve radyan ısı (en az 15 damla erimiş metal ve radyan ısı aktarımı endeksi (RHTI) 24 ≥ 7 sn) olan durumlarda daha az tehlikeli kaynak teknikleri ve durumlarına karşı koruma

2. sınıf (yüksek): Çok miktarda kaynak sıçramaları ve yüksek radyan ısı (en az 25 damla erimiş metal ve radyan ısı aktarımı endeksi (RHTI) 24 ≥ 16 sn) olan durumlarda daha tehlikeli kaynak teknikleri ve durumlarına karşı koruma

Alev yayılımı testleri iki farklı prosedüre göre gerçekleştirilebilir; ayrıca iki yöntemi (A1+A2) birden kullanarak test yapmak da mümkündür.

A Yöntemi: yüzey yakma: Alev numunenin merkezine uygulanır.
B Yöntemi: alt kenar yakma: Alev numunenin alt kenarına uygulanır.

Isı ve aleve karşı koruma sağlayan, EN ISO 11612 standardı koruyucu kıyafetler kısa süreli olarak aleve ve en az bir tür ısıya maruz kalan çalışanları korur. Isıya maruz kalan çalışanlar için koruyucu kıyafetlerin test kriterlerinden biri, EN ISO 15025'e (önceden DIN EN 532) uygun şekilde sınırlı alev yayılmasıdır (kod harfi A). Bu kriter, kaynakta kullanılan koruyucu kıyafet test kriterine benzerdir. Isı türü kodlarla belirlenir (B ila F). Ortaya çıkan ısı konvektif türde (kod harfi B), radyan türde (kod harfi C), erimiş alüminyum (kod harfi D) veya erimiş demir (kod harfi E) sıçramalarından kaynaklanıyor, temas ısısı türünde (kod harfi F) ya da bu biçimlerin kombinasyonu şeklinde olabilir. Bu koruyucu kıyafetler için kod harflere ek olarak 1 ile 4 arası performans seviyeleri de belirtilir. Performans seviyeleri ne kadar yüksekse ilgili ürünün koruyucu etkisi de o kadar yüksektir. Koruyucu etki, yanma geciktirici kumaş ile belirli işleme özelliklerinin kullanılmasıyla elde edilir. Isı aktarımı için ek performans seviyeleri belirlenmiştir:

• 1. Seviye: Düşük risk etkisi
• 2. Seviye: Orta risk etkisi
• 3. Seviye: Yüksek risk etkisi
• İstisna: 4. seviye, yoğun radyan ısıya maruz kalma için geçerlidir (kod C'ye bakın).

Isıya dayanıklılık 180°C'de (+/– 5°C) veya isteğe bağlı olarak 260°C'de (+/– 5°C) ölçülür. Yanıkları öngörmek için tüm kıyafet isteğe bağlı olarak test edilebilir.

DIN EN 61482-1-2 standardına uygun koruyucu kıyafetler (elektrik arkının termal risklerine karşı koruyucu kıyafetler) termal kıyafetleri ifade eder. Bu kıyafetler, elektrik arkı yüzünden termal risklerin oluşabileceği düşük voltaj aralıklı işlerde kullanıma uygundur. Önemli bir test kriteri DIN EN 61482-1-2'ye uygun olarak ark direncini test etmektir. Ölçümler, enerji yalıtımı ölçümleri ve yanma riskinin sayısal değerlendirmesini içeren CENELEC ark kutusu testi kullanılarak alınır. Ancak kıyafet, EN 50286'ya göre elektrik yalıtımı sağlayan koruyucu kıyafet değildir.

DIN EN 61482-1-2  ark testi (kutu testi) yapılarak malzemenin ve kıyafetlerin ark değerini belirleyen test yöntemlerini yönetir.

Malzeme için kutu testiyle termal enerjinin ölçümü:

• ısı aktarımının ikinci derecede yanık oluşturup oluşturamayacağını değerlendirmek için Stoll Eğrisi kullanılır
• tüm aksesuarlar, dikiş ipliği, tokalar vb. dahil olmak üzere kıyafetler için kutu testinin değerlendirmesi alınır

Diğer gereklilikler:

• dış ve iç malzeme sınırlı alev yayılması Endeks 3 koşullarını, iç katmanlar ise Endeks 1 koşullarını karşılamalıdır.
• Isıya dayanıklı dikiş ipi (260°C'ye kadar) kullanımı

Ürünün önü (ör. ceketlerde) arkasına göre daha yüksek koruma sınıfının içindeyse kollar dahil olmak üzere ön kısmın tümü bu yüksek sınıfa dahil olmalıdır. Arka kısmın performans farkı açıkça belirtilmelidir.

DIN EN ISO 14116 Standardı, sınırlı alev yayılımlı malzemeler, malzeme grupları ve koruyucu kıyafetler için performans gerekliliklerini belirler. Bu standart, küçük alevlerle yanlışlıkla, kısa süreli ve sık gerçekleşmeyen temaslardan oluşabilecek potansiyel tehlikeleri önlemeyi hedefler. Bu, ısının veya diğer ısı kaynaklarının ciddi tehlikeler yaratmadığı durumlar için geçerlidir.

Bu standarda uyan koruyucu kıyafetler ısı ve alevlerin oluşturduğu risklere karşı gereken ek korumayı sağlamaya uygun değildir.

Bu standart, koruyucu kıyafetler için mekanik gereklilikler, etiketlemeyle ilgili gereklilikler ve üretici bilgilerinin sağlanması gibi ek gereklilikleri de belirler.

 DIN EN ISO 14116 Standardında belirtilen kıyafet model gereklilikleri şunlardır:

• Ceket ile pantolon arasında yeterli örtüşme
• Pantolonda kıvrık paça olmaması
• Hiçbir katmanda ısıyı ileten veya termal iletken parça olmaması
• Beş yıkamadan sonra dikiş gücünün 30 Newton'dan fazla olması

EN ISO 14116'ya uygun şekilde koruyucu kıyafetler bir veya daha fazla katmanlı ya da tek parçalı giysilerden oluşur. Her malzemenin birleştirilmesi, ISO 15025 testlerine uygun şekilde sınırlı alev yayılımı için bir endekste (1, 2 veya 3) açıklanmıştır.

DIN EN 14605 Standardı tüm vücudu koruyan kıyafetlerin veya tam koruma kıyafetlerinin (varsa kıyafetin farklı parçaları arasında yalıtımlı bağlantılar ile) gerekliliklerini düzenler.

Kimyasal maddelere karşı koruyucu kıyafetler, uygulamaya özel olarak kategorilere ayrılmıştır. Aşağıdaki tablo DIN EN 14605 ile uygun olarak sınıflandırmaları açıklar:

DIN EN 14605'e uygun şekilde koruyucu kıyafetler için test gereklilikleri şunları kapsar:

• aşınma direnci
• esneyerek kırılmaya karşı direnç
• -30°C'de esneyerek kırılmaya karşı direnç
• yırtılmaya karşı direnç
• gerilmeye karşı direnç
• delinmeye karşı direnç
• sıvı nüfuzuna karşı direnç

Sıvı kimyasal maddelere karşı koruyucu kıyafetler için test kriterleri belirli test yöntemleri kullanılarak kanıtlanabilir.

Kimyasal maddelere karşı koruyucu kıyafetler için test yöntemleri

Jet püskürtme testi (sıvı geçirmeyen koruyucu kıyafetler için kullanılır; 3. tür)
Sıvı geçirmeyen koruyucu kıyafetler için jet püskürtme testinde koruyucu kıyafet bir denek tarafından emici tulumun üzerine giyilir. Malzeme, deneğe belirli bir hacimde işaretleyici sıvısı test aletinden püskürtülerek (yüksek hava akışı kullanarak) önceden belirlenmiş stres testine tabi tutulur. Koruyucu kıyafetin sıvıya karşı dayanıklılığı içe giyilen tulum gözle incelenerek gerçekleştirilir.

Püskürtme testi (sıvı sıçramasını geçirmeyen koruyucu kıyafetler için kullanılır; 4. tür)
4. tür sıvı sıçramasını geçirmeyen koruyucu kıyafetlerin işlevselliği sıvı püskürtme testiyle gerçekleştirilir. Püskürtme testi, jet püskürtme testiyle aynı şekilde gerçekleştirilir. Aradaki fark test aletinden püskürtülen işaretleyici sıvının aralıklı olarak ve ince parçacıklı şekilde püskürtülmesidir.

Avrupa ISO 13982 standardı, 5. tür kimyasal maddelere karşı koruyucu kıyafetler için minimum gereklilikleri belirtir. Bu, kullanıcıyı katı kimyasal maddelerin parçacıklarına ve aerosollerine karşı koruyan, tüm vücudu kaplayan koruyucu kıyafetleri içerir.

Standart tarafından belirtilen kıyafetler vücudun üst kısmını, kolları ve bacakları (kapüşon veya ayak koruması ile ya da olmadan) kapsar. Parçacıklara dayanıklı kimyasal maddelere karşı koruyucu kıyafetler, kullanıcıyı yeterli şekilde koruyabilmek için havayla yayılan katı parçacıkların nüfuzuna karşı dayanıklı özelliklere sahip olmalıdır. 

DIN EN 13034 Standardı sıçramaya karşı koruma sunan koruyucu kıyafetler (kimyasal maddelere karşı koruyucu 6. tür kıyafetler) için minimum gereklilikleri belirtir. Avrupa standartlarına uygun olarak koruyucu kıyafetler sıvı aerosollerin, püskürmelerin ve hafif sıçramaların etkilerine karşı, kimyasal maddelere maruz kalma riskinin az olarak görüldüğü yerlerde sınırlı koruma sunar.

Standardın gereklilikleri, kumaşın özel kaplamasının sağladığı koruma ile özellikle dikişler olmak üzere kıyafetlerin gerekli şekilde işlenmesini içerir. Bu gerekliliklerin test kriterleri, malzemenin sıvıyla nüfuza dayanıklılığı ve sıvı sıçramasıyla nüfuza dayanıklılığını içerir (bkz. püskürtme testi yöntemi).

DIN EN 32781 Standardı, pestisit taşırken veya kullanırken giyilen koruyucu kıyafetler için minimum gereklilikleri düzenler ve kullanıcıyı bu tarz maddeleri dağıtırken oluşan potansiyel tehlikelerden korumalıdır.

Pestisitlere karşı koruyucu kıyafetlerin performans gereklilikleri, malzemenin dayanıklılığı ve sızdırmazlığıyla ilgili düzenlemeleri içerir. Nüfuz, DIN EN 14786:2006 standardına uygun olarak özel bir test yöntemiyle belirlenir.

Seyreltilmemiş, yoğun pestisitlerle çalışmak önlükler, bitki koruması için özel koruyucu eldivenler ve yüz koruması gibi ek koruyucu ekipmanlar da gerektirir. 

Bulaşıcı maddelere karşı koruyucu kıyafetlerin performans gereklilikleri ve test yöntemleri DIN EN 14126 standardında belirtilir. DIN EN 14126'ya uygun şekilde test edilen koruyucu kıyafetler biyolojik olarak kirlenmiş sıvıların (sıvıyla bakteri nüfuzu) nüfuzuna karşı direnç sağlar.

Bulaşıcı maddelere karşı kullanıcıyı korumak üzere kullanılan kıyafetler için özel gereklilikler, cildin ve kullanıcının biyolojik maddelerle temasına karşı koruma sağladığından mikropların yayılmasını önler. DIN EN 14126'ya uygun şekilde sertifikalandırılmış koruyucu kıyafetler biyolojik tehlike çiziminden tanınabilir.

DIN EN 14126 Standardı koruyucu kıyafet malzemeleri için aşağıdaki testleri kapsar:

• sentetik kan kullanarak nüfuz testi (ISO/FDIS 11603)
• virüslere karşı direnç (ISO/FDIS 16604)
• bakterilere karşı direnç (ISO/DIS 22610)
• biyolojik olarak kirlenmiş aerosollerin nüfuzuna karşı direnç (ISO/DIS 22611)
• kirlenmiş tozlara karşı direnç (ISO/DIS 22612)

DIN EN 1073 standardının 2. bölümü radyoaktif parçacık ile kirlenmeye karşı havalandırılmayan koruyucu kıyafetin gerekliliklerini ve test yöntemlerini düzenler. Koruyucu kıyafetler, standarda uygun şekilde kullanıcıyı katı parçacıkların radyoaktif kirlenmesine karşı korumalıdır.

Standart iyonize radyasyon korumasını veya tanılama ya da tedavi işlemlerinde kullanılan radyoaktif maddelere karşı hastaların korunmasını kapsamaz.

Koruyucu kıyafetin performans gereklilikleri, bu kıyafetleri giymesi ile çıkarmasının kolay olmasını ve kirlenme riskinin minimuma indirilmesini de gerektirir. Koruyucu kıyafetler tek parçadan veya birleştirilmiş birden fazla parçadan oluşabilir. DIN EN 1073-2'e uygun olarak koruyucu kıyafetler sıkı ve kalıcı şekilde takılmış aksesuarlar (kapüşon, eldivenler, galoşlar, solunum koruması) da içermelidir.